Bé nhà tôi thuộc diện chậm nói, đến 24 tháng bé mới bật ra tiếng “mẹ” đầu tiên. Tôi nghĩ lí do là tôi cho bé tiếp xúc 3 ngôn ngữ cùng lúc (tôi đọc được rằng bé sử dụng đa ngôn ngữ sẽ chậm nói hơn bé sử dụng đơn ngữ).
Từ khi con còn bé, tôi đã học theo cách người Nhật nuôi dạy con: từ tập cho con ăn dặm, ăn “bốc tay” (BLW – ăn dặm tự chỉ huy), ăn thô… đến khẩu phần ăn sao cho đủ dinh dưỡng; đọc về phương pháp Montessori để áp dụng chơi với con; đọc về các phương pháp giúp con phát triển ngôn ngữ một cách tự nhiên… Tôi không phải “cuồng tín” Nhật – nhất nhất phải theo cách của người Nhật mới được, không, tôi chỉ chắt lọc những gì tốt đẹp và phù hợp với con mình để kì vọng con phát triển tốt nhất trong khả năng.
Trong quá trình tìm hiểu và học hỏi đó, tôi bắt gặp một quyển sách rất hay của tác giả Kato Kumiko: “Giúp con phát triển ngôn ngữ”.
Sách gốc có tên “Koyu meishi kosodate” xuất bản năm 2012 tại Nhật, được NXB Văn Hoá mua bản quyền và dịch lại với cái tên “Giúp con phát triển ngôn ngữ”
Review sách: Giúp con phát triển ngôn ngữ
Tôi đã đọc cả 2 bản tiếng Việt và tiếng Nhật. Sách tập trung vào giai đoạn bé từ 1 đến 2 tuổi với những hướng dẫn cụ thể giúp bé tăng cường vốn từ và cách sử dụng từ vựng. Tác giả Kumiko còn áp dụng/hướng dẫn con sử dụng cả 5 giác quan để khám phá thế giới – 1 phần trong phương pháp giáo dục Shichida có nhắc đến. Sách còn kể về hành trình chinh phục các kì thi năng lực Anh ngữ (TOIEC) và Nhật ngữ của hai mẹ con tác giả.
Tôi luôn thích đồng hành cùng con, thích cùng con làm nhiều thứ: đọc sách, đi du lịch, chơi trò chơi… nhưng thực sự việc đặt mục tiêu như hai mẹ con Kumiko là điều tôi chưa từng nghĩ đến. Cuốn sách không chỉ giúp con tiếp cận được nhiều từ vựng hơn, mà còn giúp tôi “mở” hơn trong cách nhìn nhận khả năng của bé.
Dưới đây tôi sẽ nói về ưu, nhược điểm của quyển sách này!
Ưu điểm
- Sách vừa có “bản cứng” (sách giấy) vừa có “bản mềm” (nhiều định dạng phục vụ cho nhiều loại thiết bị như PDF, epub)
*** Bản cứng: SalaBook đang SALE OFF; bản mềm: tiếng Nhật, tiếng Việt (comment hoặc gửi mail cho Thảo ha) - Phương pháp “dạy con bằng danh từ vốn có” được Kato Kumiko sử dụng trong cuốn sách này (về bản chất) là một kiểu nuôi dạy con bằng cách xây dựng mối quan hệ tin tưởng lẫn nhau với con, cùng con lớn lên, dạy con gọi tên chính xác những đồ vật xung quanh—giúp bé có một lượng từ vựng ổn định, có thể nói đầy đủ một câu đầy đủ chủ ngữ, vị ngữ, không nói tắt hay xưng hô không dùng kính ngữ, nói sâu và vận dụng câu hỏi để con hiểu rõ từ trong bối cảnh… Cái hay ở đây là không dạy theo cách “hàn lâm” mà là tương tác dạy con thông qua sở thích/kiến thức của phụ huynh
- Phương pháp này không chỉ giúp bé phát triển khả năng ngôn ngữ ngay khi còn nhỏ, mà còn giúp bé có tư duy sáng tạo hơn
- Cuốn sách có nội dung khá ngắn gọn với 202 trang (cả bìa), đọc vèo cái là hết
- Phương pháp này không mới nhưng cũng chưa thấy ai viết ra tỉ mỉ như Kato Kumiko, tác giả đã đưa vào rất nhiều tình huống ví dụ giúp người đọc dễ hiểu và áp dụng
- Sách thiết kế đẹp, cách trình bày rõ ràng, bản dịch xúc tích, dễ tập trung. Giọng văn của tác giả cũng rất thân thiện, đôi khi pha chút hài hước nên tôi không bị chán khi đọc lâu
Nhược điểm
- Khó áp dụng khi phụ huynh phải làm việc cả ngày, không có nhiều thời gian cho con
- Sách đề cập nhiều về cách thức học ngôn ngữ ở Nhật Bản có thể khiến nhiều phụ huynh cảm thấy khó tiếp cận
- Có thể nhiều phụ huynh cảm thấy hứng thú khi bắt đầu đọc (nhờ bìa sách, marketing, hay nhu cầu…) nhưng lại chán dần về giữa sách vì mơ hồ về khả năng của Hiro (con trai của Kumiko)
Tựu chung lại, vì có sự khác biệt về văn hóa, môi trường, kinh nghiệm sống, về phương pháp giáo dục… nhất định giữa Nhật Bản và Việt Nam nên nhiều người thấy khó mà áp dụng, chỉ để đọc cho vui.
Ngôn ngữ là thứ dẫn dắt trẻ trên đường phát triển, vì vậy, việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là vô cùng cần thiết. Cuốn sách này đã nhấn mạnh điều đó và truyền đạt nó rất tốt đến người đọc. Sách do người Nhật viết nên hiển nhiên là có những tình huống dạy con bằng tiếng Nhật, nhưng chúng chiếm không nhiều nội dung trong sách nên nếu bỏ qua những điểm đó thì đây vẫn là cuốn sách hoàn hảo về việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
