Genetica và hơn 200 trang phân tích mã gen

Đúng ngày 20/7 như tiến độ dự kiến, tôi nhận được thông báo Genetica đã hoàn thành phân tích mã gen của bé Bôm và đã xuất gửi báo cáo qua email.

Bạn có thể đọc thêm PHẦN 1PHẦN 2 để biết thêm về Genetica dưới góc nhìn của một phụ huynh muốn giải quyết vấn đề dinh dưỡng và tìm hiểu nguy cơ bệnh tật của con. Bản phân tích mã gen tôi dùng để viết bài này là “full version” 207 trang.

Sau khi xem một lượt bản báo cáo, tôi quyết định dành ra một ngày để “nghiên cứu”, vạch ra lộ trình dinh dưỡng sắp tới cho bé Bôm.


Đọc báo cáo phân tích mã gen, lọc thông tin

Với hơn 200 trang, lượng thông tin mà báo cáo cung cấp khá nhiều. Trong đó có nêu tình trạng của con, phân tích dựa trên cơ sở gen nào, ảnh hưởng qua lại giữa các gen có thể có nguy cơ gì, lời khuyên tham khảo.

Phân loại theo thể chất, dinh dưỡng, năng khiếu

Vì lượng thông tin nhiều nên tôi chỉ chắt lọc – tóm tắt lại và phân loại theo 3 nhóm: thể chất, dinh dưỡng, bồi dưỡng năng khiếu. Việc phân loại này có thể giúp tôi lập thời gian biểu cho con nhanh và rõ ràng hơn.

Ví dụ bé Bôm được đánh giá có năng khiếu về âm nhạc, ngoài chơi nhạc cụ có thể khuyến khích con viết nhạc thông qua phân tích 21 gen ảnh hưởng đến tiềm năng âm nhạc. Vì vậy tôi có thể cùng con làm quen nhiều hơn với các nhạc cụ có sẵn tại nhà như guitar, ukulele; tạo điều kiện cho con tiếp xúc thêm piano, organ, cello…; tìm hiểu thêm các trung tâm đào tạo, hoạch định mấy tuổi sẽ cho con theo học…

phân tích mã gen

Hoặc thể chất của con không phù hợp để dùng sức bền, nhưng vì phân tích tim phổi con tốt và nhiều gen có lợi khác nên con có thể vận dụng sức trong thời gian ngắn. Nếu con thích các môn thể thao cần sức bền, con sẽ cần cố gắng nhiều hơn người khác; con thích hợp với chạy cự li ngắn thay vì chạy marathon…

Đối với tôi vấn đề dinh dưỡng là khó nhất, vì dù biết con thiếu chất gì nhưng vẫn mù mờ về cách tính hàm lượng chất trong từng loại thực phẩm.

Sử dụng excel để thống kê

Excel là công cụ hỗ trợ tôi từ phân loại đến tính toán lượng chất con cần mỗi ngày. Excel với các hàm tính cơ bản (như SUM, SUMIF chẳng hạn) cũng khá dễ sử dụng.


Tìm ra vấn đề của riêng bé qua phân tích mã gen

Từ đầu khi chọn xét nghiệm gen tôi đã xác định mục đích của mình là phải tìm ra lí do:

  • tại sao con ăn tốt mà lên cân chậm, thấp hơn các bạn cùng tuổi (chiều cao chỉ đạt 90cm khi 30 tháng)?
  • con thiếu những chất gì, có thể bổ sung như thế nào?
  • con có nguy cơ bệnh tật nào không?

thì đúng là tôi đã nhận được câu trả lời trong báo cáo:

  • chuyển hóa đạm và chất béo của bé Bôm kém, nôm na là con ăn tốt nhưng chuyển hóa kém nên không hấp thu
  • con ăn tùy hứng, ăn theo thói quen ăn uống của gia đình: nhiều cơm trắng, sự phân bổ các nhóm thực phẩm trong ngày không “đúng” làm thiếu hụt vitamin và khoáng chất thiết yếu
  • con dễ bị stress, dễ bị ngại giao tiếp xã hội, nguy cơ mắc bệnh tim, dễ bị gãy xương, tăng huyết áp tâm thu…
phân tích mã gen

đưa ra nhiều lời khuyên tham khảo.

Việc phân tích mã gen này tôi thấy khách quan hơn so với việc khám dinh dưỡng. Người phân tích mã gen chỉ dựa vào kết quả của xét nghiệm, không mang bất kì ý chí chủ quan nào vì không tiếp xúc, không được nhìn thấy thể trạng của em bé.

Khi nhận được báo cáo, tôi đồng thời cũng nhận được hướng dẫn đặt lịch tư vấn 2 tiếng với chuyên gia của Genetica. Cũng chính để chuẩn bị cho buổi tư vấn này mà tôi cần nhanh chóng lập kế hoạch dinh dưỡng và luyện tập cho con, coi như là… demo, chạy thử, rồi vướng mắc ở đâu mới hỏi chuyên gia trong buổi tư vấn để tiết kiệm thời gian và không bị lan man.

phân tích mã gen

Tôi lập kế hoạch cho con như thế nào?

Từ những ghi chép thống kê lại bằng excel, tôi bắt đầu lập kế hoạch cho từng phân loại. Chủ yếu là “chia để trị”, chia nhỏ ra làm cho khỏi rối.

Kế hoạch luyện tập thể chất theo tuần

Bé Bôm được đánh giá có tính kỉ luật cao nên tôi muốn tạo thói quen sống có nguyên tắc từ bây giờ. Nghe thì có vẻ “đao to búa lớn” nhưng các phương pháp giáo dục sớm đều lấy cơ sở giáo dục từ gia đình và thực tế đời sống. Trong đó cha mẹ vẫn là yếu tố quan trọng trong quá trinh tạo lập thói quen, tính cách của con trẻ.

  • Tập thể dục buổi sáng: xen kẽ tập thể dục theo nhạc, tập võ (Bôm thích kungfu Shaolin). Tuần đầu có thể tập 5 phút mỗi sáng cho con quen dần, sau đó tăng lên thành 10, 15 phút.
  • Hoạt động thể chất buổi chiều: Bôm thích đạp xe đạp, tắm biển, chạy bộ nên tôi xen kẽ các hoạt động này theo thời gian biểu của tôi – hôm nào có thời gian rảnh từ 4h chiều thì đưa con đi biển (đảm bảo 1-2 lần/tuần); đạp xe đạp hay chạy bộ thì có thể loanh quanh gần nhà
Kế hoạch dinh dưỡng theo tuần

Vì vẫn mơ hồ về cách tính hàm lượng dinh dưỡng nên việc đầu tiên là tôi tham khảo thực đơn từ các nguồn khác nhau, chủ yếu qua 2 nguồn chính:

  • Google,
  • và các trường mầm non (chủ yếu là Việt Nam và Nhật Bản)

để lập ra thực đơn theo khẩu vị của con.

Ngoài ra tôi còn áp dụng Bí mật dinh dưỡng của Washoku để bữa ăn đa dạng và màu sắc hơn.

Sau đó dựa vào bảng thống kê excel chi tiết về các chất con thiếu, các thực phẩm có thể bổ sung/thay thế, hàm lượng các chất có trong thực phẩm để tính ra chế độ dinh dưỡng mỗi bữa, mỗi ngày cho con…

Ví dụ hiện tại bé Bôm cần đảm bảo lượng canxi 1 ngày là 1000mg. Con số này coi vậy chứ khá lớn, tôi liệt kê ra 1 loạt các cách khả thi:

  • Cho con ăn phô mai (phô mai bò cười hoặc các nhãn hàng khác)
  • 1 hộp sữa chua 100g mỗi ngày (179 mg canxi/hộp) – có thể ăn cùng trái cây (làm salad trái cây)
  • 3 viên Kids Milk Calcium (Healthy Care Australia)/ngày (65 mg canxi/viên)
  • 2 hộp sữa 180ml/ngày (104 mg canxi/hộp)
  • 1 quả cam/ngày (55 mg canxi/quả)
Thực phẩmHàm lượng canxi
1 phô mai bò cười 15g105 mg
1 hộp sữa chua 100g179 mg
3 viên Milk Calcium195 mg
2 hộp sữa 180ml208 mg
1 quả cam55 mg
Tổng cộng742 mg

258 mg còn lại cần được cung cấp thông qua 2 bữa ăn chính.

2 bữa ăn chính cần phải có các thực phẩm giàu canxi dưới đây (tham khảo từ Havard Medical School):

  • Rau có màu xanh đậm: rau chân vịt, cải xoăn, đậu nành, súp-lơ xanh
  • Các loại hải sản: cá hồi, cá mòi, tôm
  • Đậu hũ

Vitamin D giúp cơ thể hấp thụ canxi nên cũng cần đảm bảo em bé được cung cấp đủ vitamin D: 15 mcg/ngày (khoảng 600 đơn vị quốc tế (IU)/ngày). Hiện tại bé Bôm chỉ đáp ứng >10 mcg/ngày bằng 3 viên Milk Calcium (2.5 mcg/viên) và nước cam (>3 mcg/quả). Tôi dự định mua thêm Vitamin D3 để bổ sung thêm cho con.

Trên đây tôi chỉ mới ví dụ mỗi canxi thôi, còn có các khoảng chất thiết yếu khác nữa:

Vitamin & khoáng chấtHàm lượng
Mangan2 mg/ngày
Sắt 18 mg/ngày
Kẽm15 mg/ngày
Phốt pho 1,000 mg/ngày
Kali3,500 mg/ngày
Natrikhông quá 1,500 mg/ngày

Thực đơn của bé Bôm tôi xây dựng theo sở thích ăn uống của con (con chưa đi học):

Các hoạt động học tập khác
  • Tôi cho con tham gia các buổi ngoại khóa, picnic, workshop vào mỗi cuối tuần (hoặc giữa tuần nếu tôi có thời gian rảnh). Ví dụ như Vườn tái chế, Trung tâm khám phá khoa học, trải nghiệm làm gốm, tham gia workshop trồng cây, vẽ tranh…
  • Đi thư viện
  • Đi ăn ngoài, giao lưu gặp gỡ bạn bè

Xác định luôn là nếu đi chơi thì con sẽ không đảm bảo được chế độ dinh dưỡng của bữa đó. Thôi thì coi như cả 2 mẹ con đều được “xả hơi” ^^


PHẦN 4: Tư vấn trực tiếp với chuyên gia dinh dưỡng Genetica

Subscribe
Notify of
guest
0 Comments
Inline Feedbacks
View all comments
0
Would love your thoughts, please comment.x
()
x